Wat is de balans?
In het lexicon wordt onderscheid gemaakt tussen fysiek evenwicht, psychisch of mentaal evenwicht en chemisch evenwicht. In dit artikel willen we dieper ingaan op evenwicht en het evenwichtsgevoel in biologische, d.w.z. fysieke zin. Het evenwichtsgevoel bestaat uit verschillende individuele zintuigen. Deze omvatten het evenwichtsorgaan (zie hieronder) - het herkent de richting waaruit de zwaartekracht of versnelling komt - het gezichtsvermogen of de waarneming van waar we ons in een ruimte bevinden, de tastzin en de herkenning van diepte.
Iemand kan een stabiele lichaamsconditie bereiken met een evenwichtige gewichtsverdeling, zowel in rust als in beweging. Dit wordt meestal bereikt door een uitgekiende spiercoördinatie. Het evenwichtsgevoel herkent of een lichaamstoestand daadwerkelijk in balans is op basis van de waarnemingen van het vestibulaire systeem.
Wat is een evenwichtsorgaan?
Bij mensen bevindt het vestibulaire systeem zich in het binnenoor. Het is een geavanceerd systeem dat bewegingen en versnellingen in alle richtingen waarneemt en herkent. Het is een soort buizensysteem (halfcirkelvormige kanalen) dat gevuld is met vloeistof. Dit buizensysteem is op zijn beurt verbonden met zintuigcellen.
Als het hoofd beweegt, beweegt de vloeistof in de halfcirkelvormige kanalen. Dit wordt waargenomen door de zintuigcellen en doorgegeven aan de hersenen, waar deze informatie wordt vergeleken met de informatie van het evenwichtszintuig en de kleine hersenen en het ruggenmerg.
Als er geen verstoring is, herkent het evenwichtsorgaan heel precies of iemand in balans is, of een lichaam niet omvalt ondanks de beweging, in welke richting iemand beweegt of wat er gecompenseerd moet worden in de beweging zodat alles in balans is of de persoon in balans is.
Waar komen evenwichtsstoornissen vandaan?
Allereerst moet je evenwicht leren. Je kunt dit heel goed herkennen bij kleine kinderen, die in het begin vaak omvallen als ze leren lopen.
Zelfs met een goed getraind evenwichtsgevoel kan iemand evenwichtsproblemen hebben, bijvoorbeeld als hij zich te snel omdraait. In dat geval is het moeilijk voor de hersenen om de informatie van het oor snel genoeg te synchroniseren met die van het oog. Er gebeurt iets soortgelijks als je autorijdt en last krijgt van bewegingsziekte. Hoewel je stilzit in de auto, registreren je ogen zeer snelle bewegingen. In principe reageren de hersenen verward en sturen ze de verkeerde signalen.
Hetzelfde kan ook gebeuren in stressvolle situaties, bijvoorbeeld wanneer je onder grote druk staat op je werk of thuis. Wat iemand mentaal uit balans brengt, kan worden overgebracht op het lichaam. Ook in dit geval kunnen de hersenen de binnenkomende informatie van de evenwichtsorganen in de oren niet goed categoriseren of verwerken. Net als bij fysieke onbalans zijn de gevolgen duizeligheid, misselijkheid en zelfs ernstige evenwichtsstoornissen.
In zeldzame gevallen is een ziekte de oorzaak van evenwichtsstoornissen.
Hoe kun je je evenwicht trainen?
Los van mentale oefeningen zijn er tal van evenwichtsoefeningen waarmee je je evenwicht en evenwichtsgevoel kunt trainen. Ze verbeteren ook je houding, coördinatie en concentratie. De oefeningen zijn ontworpen om de diepe spieren van de rug en romp te activeren en te versterken.
Dit is ook mogelijk wanneer je zit met zitmeubilair dat driedimensionale beweging mogelijk maakt, zoals deSwopper van Aeris. Voortdurende gedwongen houdingsveranderingen werken en trainen ook de diepe spieren, wat het evenwicht ten goede komt.
